Cầu thang máy và cầu thang bộ đều là hạng mục giao thông trong một công trình, một ngôi nhà. Thang máy điện tự động mới chỉ xuất hiện và phổ biến dần từ đầu thế kỷ 20 còn ta đều biết rằng thang bộ đã xuất hiện từ trước đó rất lâu rồi. Vậy với sự xuất hiện của một thiết bị hiện đại và tiện dụng như cầu thang máy có thể thay thế hoàn toàn thang bộ?
Hiện nay tại nước ta mà chủ yếu ở các thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh thì ta không khó để bắt gặp những ngôi nhà siêu mỏng, siêu nhỏ nhưng lại rất cao tầng, đó có thể là hậu quả của chính sách giải phóng mặt bằng chưa hợp lý cũng như nhiều kẽ hở trong vấn đề giám sát trật tự xây dựng đô thị.
Nhà cao tầng đương nhiên sẽ phát sinh nhu cầu lắp đặt thang máy gia đình nhất là loại thang máy có kích thước càng nhỏ càng tốt. Tuy nhiên với diện tích xây dựng quá nhỏ thì việc để có thể bố trí cả thang máy cả thang bộ là cả một vấn đề rất nan giải.
Có chủ đầu tư từng hỏi chúng tôi rằng: "Tôi chỉ lắp mình thang máy không làm thang bộ có thể được không?" Và lời khuyên của chúng tôi là: KHÔNG
Bởi các 2 lý do cực kỳ quan trọng sau:
1. Thang máy có thể hỏng bất cứ lúc nào
Không một đơn vị cung cấp thang máy nào, từ thang máy liên doanh sử dụng thiết bị nhập khẩu cho đến loại thang máy nhập khẩu nguyên chiếc dám cam kết rằng sản phẩm của họ không bao giờ xảy ra sự cố, thang ngừng phục vụ.
Vậy nên khi thang máy hỏng mà không có thang bộ thì việc đi lại trong ngôi nhà đó sẽ như thế nào?
Thêm vào đó, thì các loại thang máy gia đình trên thị trường hiện nay thì đều bố trí phòng máy ở trên tầng trên cùng vậy nên nếu thang bị hỏng mà không có cầu thang bộ để lên phòng máy thì phải làm sao?
2. Thang máy không dùng trong trường hợp hỏa hoạn, động đất
Ở nước ta thì chưa thấy có động đất tuy nhiên hỏa hoạn thì rất thường xảy ra. Nếu không may khi "bà hỏa" ghé thăm một công trình nào đó mà không có thang bộ thì mọi người thoát ra như thế nào?
Đây là tình huống rất quan trọng tuy xác suất sảy ra với một công trình cụ thể nào đó là rất thấp tuy nhiên mọi kỹ sư thiết kế cũng như các đơn vị tư vấn đều cần phải lường trước để có giải pháp thỏa đáng.
Từ hai lý do mà chúng tôi đã phân tích ở trên thì có thể thấy rằng thang máy không thể thay thế hoàn toàn được thang bộ. Một công trình cao tầng có thể có hoặc không có thang máy nhưng bắt buộc phải có cầu thang bộ.
Tuy nhiên khi đã có thang máy thì thang bộ lúc này chỉ đóng vai trò là thang thoát hiểm hoặc phục vụ khi thang máy có vấn đề thế nên thang bộ có thể làm với kích thước tổi thiểu.
Giải pháp để lắp thang máy và thang bộ cho nhà siêu nhỏ
Bài toán cụ thể: Chúng tôi đã từng thi công cho một công trình trên mặt phố Xã Đàn, Hà Nội. Vị trí công trình nằm trên mặt đường mới giải phóng, sau khi giải phóng mặt bằng chủ nhà còn lại lô đát có diện tích là 20m2, tuy nhiên do nằm ngay ngã 3 đường mới nên bắt đầu từ tầng hai diện tích được mở rộng hơn thành 30 m2 do đua ra được 2 phía.
Chủ nhà muốn xây 6 tầng và mong muốn lắp đặt một bột hang máy gia đình nhỏ xinh.
Giải pháp chúng tôi đưa ra là:
- Chọn loại thang: Lúc này cần một loại thang máy có kích thước tối thiểu và thang máy chúng tôi đã cung cấp cho công trình này là thang máy tải trọng 250kg. Quý khách hàng có thể tham khảo thêm về loại thang này tại: Thang máy gia đình loại kích thước nhỏ nhất tải trọng 250kg.
- Vị trí lắp: Do mặt bằng tầng 1 quá nhỏ thê nên chúng tôi đã tư vấn cho chủ nhà dùng thang máy bắt đầu từ tầng 2. Do loại thang máy nhỏ có hố pít rất nông (chỉ khoảng 600mm) nên sau khi lắp đặt và với một lớn trần thạch cao trang trí ở tầng 1 thì không ai có thể biết rằng ngôi nhà này có lắp thang máy, hơn thế nữa mặt bằng tầng một vẫn có diện tích công năng tối đa sau khi trừ đi mình diện tích thang bộ.
Sau khi hoàn thành công trình, gia chủ thực sự hài lòng với giải pháp mà chúng tôi đã tư vấn. Ngoài ra, sau này nếu chủ nhà muốn cải tạo để lắp thêm thang ở tầng 1 thì cũng rất đơn giản. Tham khảo thêm: Nâng tầng cho thang máy
Kết luận: Thang máy không bao giờ có thể thay thế được hoàn toàn thang bộ. Vậy nên với những nhà có diện tích quá nhỏ mà vẫn muốn lắp thang máy thì cần phải có phương án thông minh.